RRSO – co to jest i co warto wiedzieć? – wyjaśniamy

Wbrew pozorom to nie oprocentowanie nominalne najlepiej pomoże Ci wybrać opłacalną ofertę kredytu lub pożyczki, lecz właśnie RRSO. Co to właściwie za wskaźnik i o czym informuje? Co obejmuje i od czego zależy? Ile może wynosić RRSO? Jak jest wyliczana i dlaczego możesz poznać jej wartość bez wykonywania skomplikowanych obliczeń? Wyjaśniamy najważniejsze kwestie związane z RRSO.

Zobacz też: Oprocentowanie stałe czy zmienne? Dla kogo? Wady i zalety obu rozwiązań 

RRSO – co to jest i co obejmuje?

Rzeczywista roczna stopa oprocentowania, określana skrótem RRSO, precyzyjnie informuje, ile będzie kosztować Cię kredyt lub pożyczka. Wskaźnik ten oznacza całkowity koszt kredytu wyrażony jako procent całkowitej kwoty kredytu w ujęciu rocznym. Innymi słowy, im niższa jest wartość RRSO, tym mniejszy jest koszt kredytu w porównaniu do kwoty, którą pożyczasz.

RSSO uwzględnia nie tylko oprocentowanie nominalne, lecz także inne opłaty, które pobierze od Ciebie bank lub firma pożyczkowa. Wskaźnik obejmuje więc marżę, wszystkie prowizje i opłaty proceduralne, czy też dodatkowe koszty (np. usług takich jak ubezpieczenie kredytu).

Od czego zależy wysokość Rzeczywistej Rocznej Stopy Oprocentowania?

Jak wiadomo, na całkowity koszt kredytu – czy to gotówkowego, czy hipotecznego – nie oddziałuje jedynie oprocentowanie. Wśród składowych wpływających na jego wysokość, a tym samym Rzeczywistej Rocznej Stopy Oprocentowania, znajdują się m.in.:

• prowizja, czyli opłata, jaką bank nakłada na kredytobiorcę w związku z korzystaniem ze wybranego produktu bankowego.
• opłata proceduralna, czyli tzw. opłata przygotowawcza; bank może ją doliczyć do całkowitego kosztu kredytu w związku z przygotowaniem wniosku.
• dodatkowe opłaty, związane np. z dodatkowym ubezpieczeniem kredytu.

Co istotne, wysokość RRSO determinuje dodatkowo kilka innych czynników. Najważniejsze to:

• okres kredytowania (im dłuższy jest czas spłaty, tym niższe RRSO);
• harmonogram spłaty kredytu, w tym rodzaj rat (RRSO jest wyższe przy ratach malejących niż przy równych);
• typ kredytodawcy (RRSO w banku na ogół będzie wyraźnie niższe niż w firmie pożyczkowej).

RRSO zależy również między innymi od sytuacji rynkowej, do której muszą dostosować się kredytodawcy czy polityka cenowa instytucji finansowej (np. oferty promocyjne z niższym RRSO). Maksymalną wysokość kosztów kredytowych ogranicza z kolei prawo.

Co daje wskaźnik RRSO i dlaczego jest powszechnie wykorzystywany?

Z Rzeczywistą Roczną Stopą Oprocentowania spotkasz się w różnych sytuacjach, a przede wszystkim wtedy, gdy będziesz poszukiwać oferty kredytu gotówkowego czy hipotecznego, a także pożyczki. RRSO to precyzyjna miara, która pozwoli Ci wybrać najtańszą formę finansowania różnych planów i wydatków.

Co istotne, by ułatwić kredytobiorcom porównywanie ofert i poprawić ich transparentowość, polski ustawodawca nałożył na instytucje finansowe obowiązek podawania RRSO. Zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r.:

„Kredytodawca lub pośrednik kredytowy w reklamach dotyczących kredytu konsumenckiego zawierających dane dotyczące kosztu kredytu konsumenckiego, w szczególności stopę oprocentowania, podaje konsumentowi w sposób jednoznaczny, zrozumiały i widoczny […] rzeczywistą roczną stopę oprocentowania”[1].

To spore ułatwienie – w końcu bez tego wskaźnika znalezienie np. odpowiedniego kredytu byłoby czasochłonne i skomplikowane.

[1] https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20111260715/U/D20110715Lj.pdf

Jak obliczyć RRSO według wzoru i dlaczego nie musisz tego robić samodzielnie?

RRSO wyliczana jest według wytycznych zawartych w ustawie o kredycie konsumenckim. Wzór na jej obliczenie jest skomplikowany i wygląda tak:

Gdzie poszczególne litery i symbole oznaczają:

• X – RRSO;
• m – numer ostatniej wypłaty raty kredytu;
• k – numer kolejny wypłaty (1 ≤ k ≤ m);
• CK – kwotę wypłaty k;
• tK – okres w latach lub ułamkach lat, między dniem pierwszej wypłaty a dniem każdej kolejnej wypłaty (t1 = 0);
• m’ – numer spłaty lub wnoszonych opłat;
• l – numer kolejny spłaty lub wnoszonych opłat;
• Dl – kwotę spłaty lub wnoszonych opłat;
• Sl – okres w latach lub ułamkach lat, między dniem pierwszej wypłaty a dniem każdej spłaty lub wniesienia opłat.

Na szczęście nie musisz liczyć wskaźnika samodzielnie w ten sposób, bo kredytodawca ma obowiązek podać Ci wysokość RRSO. Wyliczy ją dla Ciebie agent kredytowy w banku lub ekspert mFinanse, który przedstawi Ci trzy najlepsze oferty z różnych banków (prowizję eksperta pokryje zaś bank, w którym zdecydujesz się zaciągnąć zobowiązanie).

Jak prosto obliczyć RSSO przez Internet dla przykładów reprezentatywnych kredytów?

Szacowaną wysokość RSSO możesz też sprawdzić samodzielnie przez internetowy kalkulator, jeszcze zanim otrzymasz indywidualną, dopasowaną do Ciebie ofertę. Zwykle wystarczy, że podasz kwotę i okres spłaty zobowiązania, a czasem też wiek czy wartość nieruchomości, którą chcesz sfinansować (przy kredycie hipotecznym).

W mFinanse znajdziesz zarówno kalkulator kredytu hipotecznego, jak i kredytu gotówkowego. Pamiętaj jednak, że podawane przez nie rezultaty dotyczą przykładów reprezentatywnych kredytów. Prawo dokładnie określa, w jaki sposób bank może ustalić parametry tych przykładów, więc podane w nich RSSO jest dobrym wskaźnikiem do porównania kosztów ofert u różnych kredytodawców. Faktyczne warunki kredytu mogą się jednak nieco różnić od przykładu reprezentatywnego, bo są ustalane indywidualnie i zależą również między innymi od Twojej zdolności kredytowej i historii kredytowej.

Ile może wynosić RRSO w różnych zobowiązaniach finansowych?

Chwilówki i pożyczki poza bankowe często mają wysokie RRSO na poziomie kilkudziesięciu lub nawet ponad stu procent. Oferty tego typu z RRSO 0% – czyli bez kosztów dla klienta – też się wprawdzie zdarzają, lecz zwykle dotyczą tylko pierwszej pożyczki w danej firmie na stosunkowo niewysoką kwotę.

Częściej można jednak spotkać sprzedaż ratalną – na przykład sprzętu RTV i AGD – z zerową Rzeczywistą Roczną Stopą Oprocentowania. Natomiast RRSO kredytów gotówkowych w banku plasuje się obecnie pomiędzy 10% a dwadzieścia kilka procent. Przy kredytach hipotecznych wskaźnik wynosi natomiast zwykle od 8,5% do 10,5%.

Atrakcyjność kredytu to nie tylko niska Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania

Podsumowując, RRSO informuje o faktycznych kosztach zobowiązania finansowego w ujęciu rocznym. Pozwala więc wygodnie porównywać różne oferty kredytu przy tej samej kwocie, czasie spłaty i rodzaju rat. Warto jednak pamiętać, że na atrakcyjność kredytu wpływa nie tylko niski koszt.

Dobrze więc wziąć pod uwagę także ilość wymaganych formalności czy czas uzyskania finansowania. Istotne mogą być też wymagania, które trzeba spełnić, żeby otrzymać kredyt. Przykładowo, w jednym banku Twoja aktualna zdolność kredytowa może być wystarczająca, żeby uzyskać kwotę, o którą wnioskujesz, lecz inna instytucja może odmówić finansowania na wybranych przez Ciebie warunkach.