Zaliczka i zadatek na rynku nieruchomości

Zaliczka i zadatek to dwa pojęcia, których wiele osób używa zamiennie. Tymczasem istnieją między nimi pewne kluczowe różnice, o których powinien wiedzieć każdy, kto interesuje się rynkiem nieruchomości w celu nabycia swoich wymarzonych czterech kątów. Czym jest zadatek i czym różni się od zaliczki? Które z rozwiązań jest korzystniejsze z perspektywy nabywcy nieruchomości?

Zadatek a zaliczka – różnice

Choć dla wielu osób zadatek i zaliczka to dwa równoważne pojęcia, w praktyce wiążą się z nimi zupełnie inne konsekwencje. Warto więc znać różnice między nimi, by uniknąć nieprzyjemnej niespodzianki.

Czym jest zadatek?

Zadatek zabezpiecza realizację transakcji. Czy jest zwrotny? Jeśli jako kupujący wpłacisz go i wycofasz się z umowy, przepadnie Ci cała kwota wpłacona tytułem zadatku. Jeżeli jednak zawini sprzedający nieruchomość, wówczas będzie on zobowiązany do zwrócenia Ci dwukrotności wpłaconej kwoty. Szczegółowe zasady stosowania zadatku w umowach cywilnoprawnych zostały określone w Kodeksie Cywilnym (art. 394 kc).

Czym jest zaliczka?

Tym, co odróżnia zaliczkę od zadatku, jest to, że nie została ona uregulowana w Kodeksie cywilnym i dotychczas jest definiowana na podstawie przepisów o umowach wzajemnych.

Zasadniczo, strona odstępująca od umowy wzajemnej musi zwrócić drugiej stronie wszystko to, co otrzymała od niej zgodnie z warunkami porozumienia. Można więc żądać zarówno zwrotu tego, co strona świadczyła, jak i naprawienia szkody powstałej w wyniku niewykonania zobowiązania. Jeśli planujesz kupić mieszkanie, zaliczka (która powinna być jasno określona w umowie) jest częścią płaconej sumy i będzie wliczać się w cenę świadczeń wynikających z umowy. Gdy z różnych względów nie dojdzie do realizacji transakcji, zaliczka każdorazowo jest zwracana kupującemu, niezależnie od tego, która ze stron się wycofa.

Różnice między zadatkiem a zaliczką – podsumowanie

• Jeśli umowa nie dojdzie do skutku z winy kupującego: zaliczka będzie zwrócona kupującemu, a zadatek przepada na rzecz sprzedającego.
• Jeśli umowa nie dojdzie do skutku z winy sprzedającego: zaliczka będzie zwrócona kupującemu w takiej samej wysokości, w jakiej została wpłacona, a zadatek będzie zwrócony kupującemu w podwójnej wysokości.
• Jeśli dojdzie do rozwiązania umowy przez obie strony lub w wyniku braku winy żadnej ze stron: zarówno zaliczka, jak i zadatek zostaną zwrócone w takiej samej wysokości, w jakiej zostały wpłacone.

Zadatek i zaliczka – jakie kwoty obowiązują przy zakupie nieruchomości?

Nie ma z góry określonych kwot pieniężnych zaliczki czy zadatku – nie zostały one uregulowane w przepisach. Oznacza to, że ich wysokość zależy od indywidualnych uzgodnień stron umowy. Co do zasady, częstą praktyką jest stosowanie do 10% wartości nieruchomości, przy czym zaliczka z reguły jest niższa niż zadatek i kwota do wpłaty wynosi zwykle kilka tysięcy złotych.

Zadatek czy zaliczka – co wybrać przy kredycie hipotecznym?

Jeśli na etapie załatwiania formalności w związku z zakupem interesującej Cię nieruchomości możesz wybrać pomiędzy zaliczką a zadatkiem, lepszym rozwiązaniem będzie zaliczka. Jeśli z różnych względów nie dojdzie do sfinalizowania transakcji, jako potencjalny nabywca starający się o kredyt hipoteczny będziesz lepiej zabezpieczony. W sytuacji, gdy bank nie przyzna Ci kredytu (np. okaże się, że masz niewystarczającą zdolność kredytową), nie stracisz swoich środków.

Z drugiej strony wpłacenie zaliczki na konto sprzedawcy daje mu sygnał, że poważnie myślisz o zakupie i jesteś realnie zainteresowany nabyciem nieruchomości, a gdy otrzymasz kredyt w banku, z dużym prawdopodobieństwem dojdzie do uregulowania pozostałej kwoty transakcji i w końcu – sprzedaży mieszkania lub domu.