Książeczka mieszkaniowa – jak ją wykorzystać w 2022 roku?

Książeczka mieszkaniowa kilkadziesiąt lat temu była jednym ze sposobów oszczędzania na własne mieszkanie. Chociaż od momentu, kiedy na książeczkach gromadzone były środki minęło już dużo czasu, te dokumenty nadal mogą mieć dużą wartość. Czy posiadaczom książeczek mieszkaniowych w 2022 roku nadal przysługuje premia gwarancyjna? Co oznaczają dla posiadaczy książeczek mieszkaniowych nowe przepisy?

Zobacz też: Kalkulator kredytu hipotecznego – czyli symulacja w kilka minut

Książeczka mieszkaniowa – co to jest?

Książeczka mieszkaniowa w czasach PRL była jednym z instrumentów pozwalających na gromadzenie oszczędności. Był to dokument, który potwierdzał ile środków zgromadzonych jest na rachunku bankowym, a że bankowość elektroniczna wtedy nie istniała wszystkie wpłaty i wypłaty na konto były rejestrowane ręcznie. Rachunki przypisane do książeczek były zarejestrowane w kasach oszczędnościowych. W tym w najpopularniejszej Powszechnej Kasie Oszczędności, z której wyrósł bank PKO BP, do tej pory odpowiedzialny za ich obsługę. Zmiana ustroju oraz hiperinflacja początku lat 90-tych sprawiły, że książeczka mieszkaniowa stała się w zasadzie bezużyteczna. Sytuacja zmieniła się w 2008 roku po wprowadzeniu premii gwarancyjnej, która sprawiła, że likwidacja książeczki mieszkaniowej oznacza odzyskanie części środków na niej zgromadzonych.

Likwidacja książeczki mieszkaniowej – na co pozwala premia gwarancyjna?

W styczniu 2021 roku weszły w życie przepisy obejmujące książeczki mieszkaniowe. Nowe przepisy zmienią zasady odzyskiwania środków z książeczek. Likwidacja książeczki mieszkaniowej oznacza, że jej posiadacze mogą się starać o wypłatę premii gwarancyjnej, czyli pieniędzy, które będą rekompensatą za to, że zgromadzone oszczędności straciły wartość. Nowa ustawa przewiduje poszerzenie katalogu wydatków uprawniających do jej wypłacenia. Dotychczas premia gwarancyjna była wypłacana na m.in. wydatki związane z dokonaniem remontu polegającego na wymianie okien, instalacji gazowej lub elektrycznej. Ustawodawca postanowił rozszerzyć listę inwestycji, na które będzie przysługiwać premia gwarancyjna z książeczek. Nowelizacja ustawy z 28.10.2020 r. o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa rozszerza katalog prac lub czynności związanych z nieruchomościami, przy których można starać się o wypłatę premii gwarancyjnej. 

Warto pamiętać, że książeczkę mieszkaniową najlepiej zarejestrować w banku do końca 2022 roku. Właściciel książeczki zarejestrowanej po upływie 2022 r., będzie mógł się ubiegać o wypłatę premii gwarancyjnej, ale dopiero od 1 stycznia następnego roku po dacie jej rejestracji, czyli najwcześniej w styczniu 2024 r. 

Książeczka mieszkaniowa – na co możesz przeznaczyć środki z likwidacji książeczki mieszkaniowej?

• Zakup mieszkania lub budowa domu (także w trakcie realizacji inwestycji);
• Uzyskanie odrębnej własności lokalu mieszkalnego powstałego w drodze przebudowy, nadbudowy lub rozbudowy budynku mieszkalnego, bądź pomieszczeń niemieszkalnych;
• Wpłacenie za okres 12 miesięcy składek na fundusz remontowy wspólnoty lub spółdzielni mieszkaniowej;
• Zaciągnięcie kredytu na dom lub mieszkanie (środki z premii gwarancyjnej są doliczane do wkładu własnego);
• Wpłacenie kaucji za mieszkanie najęte od towarzystwa budownictwa społecznego w wysokości przekraczającej 3 proc. wartości odtworzeniowej lokalu;
• Zakup ułamkowej części (minimum ¼ udziału) mieszkania spółdzielczego o statusie własnościowym lub domu w spółdzielni;
• Zakup ułamkowej części (minimum ¼ udziału) mieszkania stanowiącego odrębną własność lub domu;
• Zawarcie umowy najmu instytucjonalnego z dojściem do własności – premia gwarancyjna byłaby wypłacana po 12 miesiącach od zawarcia takiej umowy, a wpłata na poczet wykupu mieszkania musiałby przekroczyć 3% wartości odtworzeniowej lokalu (tego typu umowy oferuje najemcom Fundusz Mieszkań dla Rozwoju w ramach programu Mieszkanie Plus);
• Ponoszenie, przez co najmniej 5 lat, opłat z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności;
• Wymiana okien oraz montaż, wymiana lub modernizacja instalacji gazowej, elektrycznej lub wodno-kanalizacyjnej;
• Realizacja przedsięwzięcia termomodernizacyjnego (np. ocieplenie domu czy wymiana urządzenia grzewczego). Przy czym wydatki na materiały budowlane, urządzenia lub usługi muszą wynieść co najmniej 6 tys. zł.

Likwidacja książeczki mieszkaniowej – o czym jeszcze należy pamiętać?

Jeżeli posiadasz książeczkę mieszkaniową, to zastanawiasz się jaka wysokość premii gwarancyjnej z książeczki mieszkaniowej Ci przysługuje. Premia gwarancyjna wyliczana się na podstawie wskaźnika ceny metra kwadratowego w budownictwie mieszkalnym, którą co kwartał publikuje GUS. Według tych danych wysokość premii gwarancyjnej z książeczki mieszkaniowej może wynosić ok. 9-10 tys. zł.

Likwidacja książeczki mieszkaniowej jest możliwa po zarejestrowaniu książeczki w banku. Aby premia gwarancyjna została wypłacona udowodnia się realizację działań zgodnych z ustawą np. przez okazanie faktur lub aktu notarialnego. Likwidacja książeczki mieszkaniowej oznacza, że na realizację wypłaty premii jest 90 dni. Np. w przypadku zakupu mieszkania termin biegnie od dnia sfinalizowania transakcji.

Także cesja obejmuje książeczki mieszkaniowe, nowe przepisy pozwalają na przekazanie praw do wkładu np. pomiędzy małżonkami, rodzicami i dziećmi, dziadkami i wnukami lub rodzeństwem.

Znalazłeś na dnie szuflady słynną książeczkę i już wiesz, jaka wysokość premii gwarancyjnej z książeczki mieszkaniowej Ci przysługuje? Teraz chcesz przeznaczyć środki z likwidacji książeczki mieszkaniowej na wkład własny przy zakupie nowego mieszkania? Skontaktuj się z ekspertem kredytowym mFinanse, który podpowie na co możesz przeznaczyć pozyskane środki.

Przeczytaj również jak pokryć wkład własny gdy nie masz odłożonej gotówki.