Dofinansowania unijne dla firm – co to jest? Na co można je przeznaczyć?

Wsparcie finansowe Unii Europejskiej dla przedsiębiorców może przyjmować różne formy. Najważniejsze z nich to dotacje i pożyczki. Sprawdź, czym się one różnią i co warto wiedzieć o tych dofinansowaniach unijnych dla firm.

Dotacje unijne dla firm – kto może je otrzymać i na co można je przeznaczyć?

Dotacje z funduszy UE to bezzwrotne dofinansowanie przeznaczone na rozwój działalności gospodarczej. Otrzymać je mogą zarówno nowi przedsiębiorcy, jak i firmy już działające na rynku – zwłaszcza z sektora MŚP (małych i średnich przedsiębiorstw). Wysokość wsparcia zależy od programu, a niektóre dotacje pokrywają nawet 80% kosztów inwestycji.

Dotacje unijne można przeznaczyć m.in. na:

• zakup i modernizację nieruchomości,
• zakup maszyn i urządzeń,
• finansowanie innowacji i transformacji cyfrowej,
• badania i rozwój (R&D),
• inwestycje ekologiczne i odnawialne źródła energii (OZE),
• działania promocyjne.

Przykładem dotacji unijnej jest dofinansowanie do 44 tys. zł na założenie działalności gospodarczej

Szukasz eksperta kredytowego? Zobacz na co warto zwrócić uwagę: 

Na co można przeznaczyć dofinansowanie unijne gdy otwierasz działalność lub ją rozwijasz?

W zależności od dotacji przyznane środki mogą być przeznaczone na różne cele. W praktyce najczęściej obejmują:

• Zakup, budowę lub rozbudowę nieruchomości i budynków;
• Najem lub leasing nieruchomości i środków trwałych;
• Zakup urządzeń i maszyn;
• Zakup licencji, patentów, know-how oraz innych wartości niematerialnych i prawnych;
• Projekty badawcze;
• Innowacje i transformacje cyfrowe;
• Ekoinnowacje i projekty GOZ (Gospodarki o Obiegu Zamkniętym);
• Inwestycje w OZE i inne ekologiczne technologie;
• Działania promocyjne.

Również wysokość dotacji jest zróżnicowana. Na przykład unijne dofinansowania na rozpoczęcie działalności wynoszą do 44 tys. zł.

Czym różni się pożyczka unijna od dotacji?

Pożyczki unijne to forma wsparcia zwrotnego, ale oferują korzystniejsze warunki niż standardowe kredyty bankowe – m.in. niższe oprocentowanie i dłuższy okres spłaty. Mogą z nich korzystać zarówno małe firmy, jak i duże przedsiębiorstwa.

Rodzaje pożyczek unijnych dla firm:

• Pożyczki inwestycyjne – na rozwój i zakup środków trwałych.
• Pożyczki płynnościowe i obrotowe – na bieżącą działalność, wynagrodzenia i zobowiązania wobec dostawców.
• Pożyczki na innowacje i ekologię – na nowoczesne rozwiązania zwiększające konkurencyjność i minimalizujące wpływ na środowisko.

W przeciwieństwie do dotacji, pożyczki z UE to pomoc zwrotna. Może być jednak bardzo atrakcyjnym uzupełnieniem finansowania działalności gospodarczej dzięki produktom bankowym. Największymi zaletami pożyczek unijnych są dogodne terminy spłaty, a zwłaszcza preferencyjne oprocentowanie, zwykle znacznie niższe niż w ofercie banków komercyjnych. Podobnie jak w przypadku dotacji, o finansowanie mogą starać się podmioty z różnych branż, bez względu na wielkość. Pożyczki z UE można również przeznaczyć na różne cele, lecz powinny być one określone.

Istnieją więc pożyczki unijne na otwarcie firmy oraz rozwój firm już istniejących i bieżącą działalność przedsiębiorstw. Wyróżnia się tu pożyczki inwestycyjne na wydatki związane z szeroko pojętym rozwojem firmy.

Inne formy wsparcia to pożyczki płynnościowe i pożyczki obrotowe. Obie te pożyczki można przeznaczyć na finansowanie kosztów stałych i bieżącej działalności firmy (m.in. wynagrodzenia, zobowiązania wobec dostawców, zatowarowanie, zakup półproduktów). Pierwsza przeznaczona jest dla firm, które odczuwają skutki związane są z pandemią COVID-19, a druga jest dostępna także dla pozostałych przedsiębiorstw.

Na rynku pojawia się coraz więcej pożyczek unijnych na innowacje oraz rozwiązania ekologiczne. Dzięki nim firmy mogą stać się bardziej konkurencyjne na rynku międzynarodowym i przyczynić się do zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne. Najnowsze oferty pożyczek nastawione są na realizację celów proekologicznych.

Co jeszcze warto wiedzieć o dofinansowaniach unijnych dla firm?

Proces aplikowania o dotacje i pożyczki unijne wygląda podobnie i piszemy o nim w ostatniej części artykułu. Z reguły jednak dofinansowania unijne dla firm w formie dotacji są trudniej dostępne niż pożyczki, a żeby je otrzymać, trzeba spełnić więcej wymagań i formalności.

Niezbędna jest zwłaszcza dokładna sprawozdawczość do Instytucji Finansującej i rozliczenie wydatkowania otrzymanych pieniędzy (z przedstawieniem dokumentów takich jak np. faktury, rachunki czy potwierdzenia przelewów). W części projektów konieczne jest też zabezpieczenie przyznanych środków (w formie np. poręczenia, zastawu, czy weksla in blanco).

Najważniejsze instytucje udzielające dotacji unijnych dla firm w Polsce to NCBR (Narodowe Centrum Badań i Rozwoju) i PARP (Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości). Informacje na temat naborów do konkretnych programów można znaleźć między innymi przez wyszukiwarkę dotacji na portalu Funduszy Europejskich, bazę usług rozwojowych PARP czy na stronach powiatowych urzędów pracy. Za zarządzanie pożyczkami unijnymi dla firm w Polsce odpowiada natomiast BGK (Bank Gospodarstwa Krajowego). Pożyczek udzielają jednak różne instytucje współpracujące z BGK.

Jak zdobyć dofinansowanie unijne dla firm w formie pożyczki lub dotacji?

Proces aplikowania o dotację lub pożyczkę obejmuje kilka kroków:

1. Wybór odpowiedniego programu – warto sprawdzić aktualne nabory na stronach Funduszy Europejskich, PARP czy BGK.
2. Ocena kwalifikowalności – przedsiębiorca musi spełnić określone warunki i przeznaczyć środki na cel zgodny z programem.
3. Przygotowanie biznesplanu – szczegółowy opis projektu, budżet i przewidywane efekty.
4. Zebranie dokumentacji – m.in. sprawozdania finansowe, potwierdzenia wydatków (faktury, przelewy).
5. Złożenie wniosku – poprawność formalna i terminowość mają kluczowe znaczenie.

Większość dotacji wymaga raportowania wydatków i rozliczenia środków, a w przypadku pożyczek czasem konieczne jest zabezpieczenie w formie poręczenia lub zastawu.

Gdzie szukać informacji o dostępnych dotacjach i pożyczkach?

Najważniejsze instytucje udzielające wsparcia to:

• NCBR (Narodowe Centrum Badań i Rozwoju) – dotacje na innowacje,
• PARP (Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości) – wsparcie dla MŚP,
• BGK (Bank Gospodarstwa Krajowego) – pożyczki unijne dla firm.

Informacje o aktualnych naborach można znaleźć w wyszukiwarce dotacji na Funduszach Europejskich, w bazie PARP oraz na stronach urzędów pracy

Czy warto skorzystać z pomocy ekspertów?

Dofinansowanie ze środków unijnych dla firm znacznie łatwiej otrzymać z pomocą ekspertów – na przykład z firmy Innvesto, która współpracuje z mFinanse. Przeprowadzą oni Twoją firmę przez cały proces aplikowania o dofinansowania unijne dla firm, również w negocjacjach z Instytucją Finansującą oraz przy rozliczaniu pożyczki. Innvesto od lat skutecznie pozyskuje korzystnie oprocentowane pożyczki z UE – dla firm różnej wielkości i o zróżnicowanych celach biznesowych – w kwocie od 30 tys. zł do 50 mln zł.